ناهمگونی و تیرگی پوست چیست و چگونه می توان آن را مدیریت کرد؟
تیرگی پوست یکی از نگرانی های رایج مراقبت از پوست است که می تواند در اثر عوامل مختلفی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید، افزایش سن و ژنتیک ایجاد شود. خوشبختانه راه هایی برای مدیریت تیرگی و ناهماهنگی رنگ پوست وجود دارد.
بافت و تناژ رنگ پوست دو جنبه مهم مراقبت از پوست هستند. بافت پوست به حس پوست اشاره دارد، به عنوان مثال زبری یا خشکی پوست، در حالی که تناژ به رنگ پوست اشاره دارد. درک تفاوت بین بافت و تناژ می تواند در انتخاب محصولات مناسب برای نوع پوست و دستیابی به بهترین نتیجه کمک کند.
علت تیرگی پوست چیست؟
پوست، رنگ خود را از رنگدانه ای به نام ملانین می گیرد. یکی از دلایل اصلی ناهمگونی رنگ پوست، اختلالات رنگدانه‌ای است که در آن پوست شما ملانین بیش از حد یا ناکافی تولید می‌کند. تولید ملانین بیش از حد هایپرپیگمنتاسیون و کاهش تولید ملانین هیپوپیگمنتاسیون نامیده می شود.
هیپوپیگمنتاسیون اغلب به دلیل آسیب های پوستی، شرایط ژنتیکی یا بیماری هایی مانند ویتیلیگو ایجاد می شود.
هایپرپیگمنتاسیون دلایل زیادی از جمله آسیب ناشی از نور خورشید، التهاب، برخی داروها و آکنه دارد. آکنه علاوه بر هایپرپیگمنتاسیون می تواند باعث ایجاد اسکار شود که به نوبه خود ناهمگونی در رنگ پوست ایجاد می کند.
در نهایت، افزایش سن نیز می تواند باعث ناهمگونی رنگ پوست شود. با افزایش سن، سلول های پوست با سرعت کم تری بازسازی می شوند و تولید کلاژن نیز کاهش می یابد. این موارد می تواند منجر به ایجاد چین و چروک، خطوط سطحی و از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست شود و همه این عوامل می توانند به ناهمگونی رنگ پوست کمک کنند.
حال می خواهیم نگاهی دقیق تر به این عوامل داشته باشیم:
- قرارگیری در معرض نور خورشید
همه ما می دانیم که آفتاب زیاد می تواند برای پوست ما مضر باشد، اما آیا می دانستید که اشعه ماوراء بنفش (UV) می تواند باعث ایجاد تیرگی پوست شود؟ هنگامی که اشعه ماوراء بنفش خورشید به پوست نفوذ می کند، می تواند باعث تولید ملانین شود و در نتیجه لک های تیره ایجاد کند.
اشعه ماوراء بنفش هم چنین می تواند باعث التهاب و آسیب به سلول های پوست شود که منجر به پیری زودرس پوست و از دست دادن خاصیت ارتجاعی می شود. بنابراین، اگر نگران رنگ ناهماهنگ و تیرگی پوست خود هستید، مهم است که با مصرف ضد آفتاب از پوست خود محافظت کنید .
- آلودگی هوا
رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که در مقادیر کم لزوماً مضر نیستند، اما در صورت قرار گرفتن بیش از حد در معرض آن ها می‌توانند به بدن ما آسیب وارد کنند. این ترکیبات به طور طبیعی توسط بدن تولید می شوند، اما می توانند با قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش، دود سیگار و آلودگی های محیطی نیز تولید شوند.
تولید بیش از حد و تجمع رادیکال های آزاد در بدن به عنوان استرس اکسیداتیو شناخته می شود. این مسئله می تواند باعث پیری زودرس پوست، ایجاد چین و چروک ها و لک های تیره شود. رادیکال های آزاد هم چنین می توانند به سد دفاعی طبیعی پوست آسیب برسانند و باعث التهاب و هیپرپیگمنتاسیون شوند.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، 93 درصد از جمعیت جهان تحت تاثیر آلاینده های موجود در هوا هستند که می تواند باعث ایجاد تعدادی از مشکلات پوستی شود.
خوشبختانه بدن ما برای محافظت در برابر اثرات رادیکال های آزاد سطحی آنتی اکسیدان تولید می کند. برای کمک به محافظت از پوست در برابر اثرات مضر آلودگی های محیطی، استفاده از محصولات حاوی آنتی اکسیدان و سایر ترکیبات محافظ مانند بسیار مهم است .
- التهاب پوست
هایپرپیگمنتاسیون پس از التهاب (PIH) یک بیماری پوستی شایع است که می تواند پس از هر نوع آسیب التهابی پوست، مانند جوش، گزش حشرات، سوختگی یا بریدگی رخ دهد. این آسیب باعث تولید بیش از حد ملانین و در نتیجه ایجاد ضایعات و لک های تیره روی پوست می شود. این لک ها می توانند دارای هر رنگی باشند، اما معمولا تیره تر از پوست سایر نواحی هستند.
- تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی نیز می تواند باعث برخی تغییرات پوستی شود. ملاسما یک بیماری پوستی است که منجر به ایجاد لک های پوستی قهوه ای یا خاکستری می شود که معمولاً گونه ها، چانه، پیشانی، بینی و قسمت بالای لب بالایی را درگیر می کند. بارداری در زنان یک محرک رایج برای ملاسما است و تغییرات هورمونی مرتبط با یائسگی یا مصرف قرص های ضد بارداری نیز می تواند باعث ایجاد ملاسما شود.
علل دیگری از جمله قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مصرف برخی داروها می توانند منجر به ایجاد ملاسما شوند. اگرچه هیچ روش درمانی خاصی برای این مشکل وجود ندارد، اما مهم است که با استفاده مرتب از ضد آفتاب، از پوست خود در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت کنید .
- پیری پوست
با افزایش سن، رنگ پوست ما ممکن است ناهمگون شود. آسیب‌های ناشی از نور خورشید می‌توانند باعث ایجاد لک های ناشی از افزایش سن شوند، لک های قهوه‌ای و سایر تغییر رنگ‌ها در نواحی متفاوت از پوست که می‌توانند از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر باشند.
هم چنین با افزایش سن، تولید کلاژن که مسئول کشسانی و استحکام پوست است کاهش می یابد. به همین دلیل است که چین و چروک ها و خطوط ریز شروع به شکل گرفتن می کنند و در نتیجه تیرگی و تناژهای ناهمگون بیشتر به چشم می آیند.
نیاسینامید ، که به عنوان ویتامین B3 نیز شناخته می شود، می تواند به رفع ناهمگونی ها و روشن شدن پوست کمک کند. نیاسینامید یک ماده مغذی مهم جهت حفظ سلامت پوست می باشد. این ترکیب هم چنین می تواند به حفظ رطوبت پوست کمک نموده و از پوست در برابر آسیب های محیطی محافظت کند.
3 نکته مهم برای کمک به جلوگیری از تیرگی پوست
همواره باید سه مرحله مهم را در روتین مراقبت از پوست خود بگنجانید تا به شما در مدیریت و جلوگیری از ایجاد لک و تیره شدن پوست کمک کند.
لایه برداری
لایه برداری می تواند با از بین بردن سلول های مرده پوست، به بهبود ظاهر پوست و افزایش شفافیت و سلامت پوست شما کمک کند. لایه برداری هم چنین می تواند به تقویت بافت پوست و کاهش سایز منافذ باز کمک کند.
رطوبت رسانی
مهم است که هر روز پوست خود را مرطوب کنید، رطوبت رسانی نه تنها به حفظ سلامت ظاهری پوست کمک می کند، بلکه می تواند از خشکی و پوسته پوسته شدن پوست نیز جلوگیری کند. از مرطوب کننده ها می توان برای آبرسانی پوست، کمک به کاهش خطوط ریز و بهبود یکپارچگی و استحکام سد دفاع طبیعی پوست استفاده کرد.
برای حداکثر اثربخشی، مرطوب‌کننده‌ای را انتخاب کنید که برای نوع پوست شما مناسب باشد،
مصرف ضدآفتاب
مصرف کرم ضد آفتاب برای محافظت از پوست در برابر اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش خورشید ضروری است. استفاده منظم، تجدید به تعداد دفعات لازم و استفاده از ضد آفتاب حتی در روزهای ابری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
هم چنین باید از لباس و کلاه مناسب در طول روز استفاده نمود و از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ساعات اوج تابش خودداری کرد. پبش از قرارگیری در معرض نور خورشید، ضد آفتابی با SPF حداقل 30 برای کمک به ایمن نگه داشتن پوست خود مصرف نمایید.
سخن آخر
تیرگی و ناهمگونی تناژ رنگ پوست یک مشکل رایج است و برای بهبود ظاهر پوست خود می توانید یک سری اقدامات انجام دهید. پوست را لایه برداری کنید، از مرطوب کننده استفاده نمایید و مصرف ضدآفتاب را فراموش نکنید.